Deze week moest ik weer eens ferm NEE zeggen. Ik ben bestuurder bij een sportvereniging. Vanwege het vertrek van de huidige voorzitter werd er hoopvol naar mij gekeken. Ik zou de ideale kandidaat zijn om het voorzitterschap op mij te nemen. Zeven paar ogen op mij gericht. De druk was voelbaar.
Herken je dat gevoel? Het gebeurde nu bij de vereniging, maar het komt ook regelmatig op het werk voor. Er ligt een belangrijk project en iedereen kijkt naar jou om dat op te pakken. Terwijl je het al zo druk hebt of terwijl jij zelf vindt dat dat project helemaal niet bij jou past.
Het is niet dat ik het voorzitterschap van de sportvereniging niet aan kan, maar alles in mijn lichaam schreeuwde ‘Nee’. Ook al voel ik me verbonden met de vereniging en heb ik daar best het een en ander als vrijwilliger voor over, maar voorzitter vind ik andere koek. Ik heb het al druk genoeg met werk en privé en die verantwoordelijkheid wil ik er gewoon niet bij hebben.
Schuldgevoel
Toch is het zwaar om dan nee te zeggen. Want je weet dat het niet makkelijk is om vrijwilligers en bestuurders te vinden voor een (sport)vereniging. Iedere club heeft daar moeite mee. Zo ook bij ons lijkt er geen alternatief te zijn. Maar is dat dan mijn persoonlijke probleem of is dat een probleem van de vereniging (en dus van alle leden)? Het antwoord is het laatste, maar voor je gevoel zegt al snel iets anders.
Alhoewel dat bepaald niet makkelijk was heb ik na enkele dagen bedenktijd aangegeven niet beschikbaar te zijn voor de functie van voorzitter. Wetende dat de vereniging op zoek moet naar een andere persoon om die functie in te vullen (plus nog wat andere functies), wat niet mee zal vallen. Toch had ik niet anders kunnen doen. Eenmaal de verantwoordelijkheid op je genomen kun je immers nauwelijks meer terug.
Ook al zijn de verwachtingen hoog en kijkt iedereen naar jou voor het aanvaarden van een opdracht -dat kan op het werk zijn, bij een vereniging of zelfs gewoon thuis – dan nog helpt het om even een stapje terug te doen en te kijken of je wel JA moet zeggen. Iedereen kan wel vinden dat jij de juiste persoon voor de taak bent, maar wat vind je zelf? Voel je je er goed bij of heb je twijfels? Het antwoord kun jij alleen geven.
Niet compenseren!
Na een Nee voel je al snel de noodzaak om te compenseren door een andere taak of verantwoordelijkheid op je te nemen. Dat is een psychologisch dingetje waar menig organisatie dankbaar gebruik van maakt. Toch ben je ook dan nog steeds tot niets verplicht. Dus blijf alert nadat je Nee hebt gezegd. Als je vervolgens wordt gevraagd om ‘in plaats daarvan dan iets anders op je te nemen’, wees ook dan op je hoede en vraag je af hoe je antwoord zou zijn als je niet net die andere verantwoordelijkheid had afgewezen. Als je je tot niets verplicht zou voelen. Zou je dan JA zeggen? Dan moet je dat vooral doen. Voel je echter ook dan twijfel, zeg dan gerust nog een keer NEE…en nog een keer bij het volgende verzoek.
Kies alleen dat wat bij jou past
Door alleen datgene te doen waar jij je goed bij voelt, waar je met overtuiging JA tegen hebt gezegd en niet uit schuldgevoel of plichtsbesef, beleef je veel meer plezier in je werk. Alleen dan sta je in je kracht en kun je vol overgave gaan voor de taken die voor je liggen. Doe je dat niet dan ligt stress, een slecht humeur en misschien zelfs een burn-out op de loer.
Het is dus belangrijk om te weten wat je wel en niet wilt, wat je wel en niet kunt en wat wel en niet bij jou past. Vervolgens is het zaak om daarnaar te handelen en je eigen grenzen te bewaken, zelfs als jouw omgeving iets anders van je verwacht. Als jij je grenzen niet bewaakt, wie doet dat dan?