Nu we midden in de tweede Coronagolf zitten en het kabinet aanvullende maatregelen heeft aangekondigd om het aantal besmettingen en daarmee de druk op de zorg omlaag te brengen, komt ook de economie verder onder druk te liggen. Thuiswerken is voor wie dat kan de norm. In andere bedrijfstakken, waaronder de (online) detailhandel en distributie, is de druk enorm hoog. Overal verschijnen ‘spatschermen’, afstandstrepen op de vloer, afgeplakte werkplekken, looprichtingen en ook teams worden in ‘bubbels’ opgedeeld, zodat besmettingen niet ongebreideld door het bedrijf zich kunnen verspreiden.
En dan heb je nog de mazzel dat je een baan hebt en houdt. Voor velen dreigt (tijdelijk) ontslag omdat bedrijven voor langere tijd hun deuren moeten sluiten. Voor wie werkt in de horeca, de reisbranche, de luchtvaart, maar ook de offline detailhandel breken onzekere tijden aan. Maar er zijn ook kansen. Talloze branches doen het beter dan ooit te voren en door de crisis ontstaan ook compleet nieuwe banen waar sommigen een carrièrekans in zien.
Dat betekent voor velen van ons dat het werk verandert. Dat je oude gewoonten en werkmethoden zult moeten loslaten en nieuwe werkvormen zult moeten omarmen.
Daar is de mens alleen helemaal niet op gebouwd. De mens houdt van vaste gewoontes en gebruiken. Verandering en loslaten geeft meestal een tijdje een knoop in je buik. Je weet wat je hebt (of dreigt kwijt te raken), maar je weet nog niet wat je daarvoor terug gaat krijgen. Je laat achter wat wel lekker en comfortabel voelde en moet in het onzeker diepe springen.
Een aantal tips in vogelvlucht
- Erken wat de (aanstaande) verandering met jou doet. Negeer het niet en ontken het al helemaal niet. Als je ervan baalt dat je werk verandert of dat je je baan kwijtraakt, hoef je dat niet weg te stoppen. Vooral niet zelfs. Praat erover met je partner, vriend(in) of iemand anders die je in vertrouwen kunt nemen. Het kan ook helpen om voor jezelf op te schrijven wat de situatie precies met je doet.
- Is het echt zo erg? Stel jezelf die vraag. Maak een lijstje voor voor en nadelen van de huidige en toekomstige situatie. Ga even uit je emotie en probeer neutraal te beschrijven wat je objectief kwijtraakt en wat je ervoor terug krijgt. Bespreek ook dit lijstje met een vertrouweling uit je omgeving. Die persoon kan helpen de situatie van een afstandje te bezien en jouw lijstje verder aan te vullen.
- Bekijk welke invloed je zelf kunt uitoefenen op de verandering? Valt er nog iets te voorkomen? Of kun je misschien de situatie (deels) naar je hand zetten. Kun je een gesprek voeren met je huidige of toekomstige baas? Een natuurlijke neiging is om te kijken naar wat je niet kunt beïnvloeden: ‘ze’ doen maar. Wat je zou moeten doen, is kijken naar waar je wél invloed op hebt. Stop met aandacht geven aan dat waar je niets aan kunt doen, het maakt je machteloos en gefrustreerd. Focus op wat je wel kunt beïnvloeden. Stap in een werkgroep, demonstreer mee, geef ideeën als daar om gevraagd wordt en trek je eigen plan.
- Wat is belangrijk voor jou? Zijn het de fijne collega’s, is het de inhoud van het werk, de branche, het inkomen, de locatie, je ontwikkelmogelijkheden? Dat wat je een paar jaar geleden heel belangrijk vond is dat misschien nu niet meer. Maak een prioriteitenlijstje voor jezelf anno nu. Als jij helder hebt wat voor jou het belangrijkste is, dan kun je dat ook communiceren naar je (toekomstige) werkgever, opdrachtgever en collega’s.
- Als je weet wat voor jouw belangrijk is en je hebt een realistisch beeld van de verandering dan kun je ook onderzoeken of er kansen, alternatieven zijn. Die zijn er namelijk altijd. Vaak niet direct zichtbaar en in een vorm die je direct herkent. Ook hier geldt praat er over op je werk maar zeker ook ’thuis’ in je eigen netwerk.
- Zorg dat je relevant bent op de arbeidsmarkt. Jij bent niet je baan, jij voert een baan uit (en krijgt daarvoor betaald). Door jezelf te blijven ontwikkelen, bij te scholen en een oog te houden op de ontwikkelingen in jouw bedrijfstak (en relevante bedrijfstakken daaromheen), blijf je waardevol voor toekomstige werkgevers, ook als het bij je huidige werkgever tegen zit. Als je daar nu nog mee moet beginnen is dat een beetje laat voor nu, maar zeker als je een tijdje thuis komt te zitten is het starten van een (online) opleiding of cursus een waardevolle investering. Ga niet bij de pakken neerzitten, maar doe wat je kunt om jouw positie (en flexibiliteit) op de arbeidsmarkt te verstevigen.
- Vraag hulp. Impliciet zat dat al in de eerste punten, maar je staat er niet alleen voor. Het helpt om te spreken over je gevoelens bij de aanstaande verandering bij familie, vriend of bekende. Een arm om je heen als het even tegenzit doet wonderen. Zelfs als die arm in tijden van corona virtueel is.
- Wees lief voor jezelf: een grote (negatieve) verandering vraagt veel energie. Pak je rust en verwen je ook af en toe met kleine succesjes. Als je een periode wil terugvallen op een valeriaantje, sint-janskruid, of iets sterkers om de rust in je lijf te hervinden is dat niet erg. Je bent de enige niet.
- Wees optimistisch; zeg tegen jezelf dat het goed komt, al weet je nog niet hoe. Eerder is je leven is het ook weer goed gekomen. Herinner je zelf aan grote, negatieve, veranderingen in je leven waarvan je pas achteraf hebt kunnen zien dat dit ook andere positieve zaken met zich mee heeft gebracht. En dat zal na verloop van tijd ook gelden voor de verandering waar je nu midden in zit.
- Stop gedachten die blijven malen. Blijven herhalen van dezelfde gedachten geeft géén inzicht maar geeft letterlijk of figuurlijk hoofdpijn. Stop en zing of neurie een liedje, let op je ademhaling of ga wandelen in de natuur en tel je stappen. Door actief te tellen heeft je hoofd even geen ruimte voor andere gedachten..
Hoe ga jij om met veranderingen op het werk? Laat je horen in de comments.