Vandaag staat niet in het teken van mijn pensioen (ik mag nog ongeveer 25 jaar), maar van een zeer gewaardeerde, energieke en bevlogen collega. Zelfs op zijn laatste werkdag is hij nog bezig met het werk, waarschijnlijk tot aan zijn afscheidsborrel deze middag.
En dat vind ik bewonderenswaardig. Ik hoop dat ik zo energiek en levenslust in het leven en het werk sta op die leeftijd. Want we zullen allemaal langer door moeten werken. Voorlopig staat de teller op 67 jaar, maar die wordt de komende jaren natuurlijk verhoogd naar 70 jaar en ik heb zelfs al horen spreken over 75 jaar als pensioengerechtigde leeftijd. En misschien kan dat ook als mensen steeds gezonder en langer leven, maar toch is het niet iets waar ik naar uitkijk. In ieder geval niet in een setting van vijf dagen per week.
Misschien moeten we daarom meer toe naar een levensloopbestendige werkweek. Waarbij de werkuren worden aangepast aan de levensfase waarin iemand zich bevindt. In de eerste tien jaar van je carrière kun je zeker vijf dagen van de week vol aan de bak. Komen er kinderen dan is het handig om de uren en dagen van beide partners daarop af te kunnen stemmen. Dat betekent minder dagen en minder uren, afgestemd op kinderopvang en schooltijden. Gaan de kinderen naar de middelbare school dan kunnen de werkuren weer worden opgeschroefd naar een volle werkweek. Dan ben je ook nog in staat om volle productie te maken en te profiteren van je kennis en ervaring. Vanaf je 55ste zou je dan weer langzaam af kunnen bouwen. Van een vijf naar een vierdaagse werkweek, naar een driedaagse en tot slot tweedaagse werkweek.
Of je beperkt niet het aantal dagen per week dat je werkt, maar juist het aantal uren op een dag. Van vijf volle werkdagen naar werkdagen van 7, 6, 5 en tenslotte 4 uur. In zo’n setting zou ik best tot mijn 75ste door willen en kunnen werken. Dat maakt ook de overgang tussen het werkzame leven en het gepensioneerde leven veel geleidelijker en wat mij betreft aangenamer. Vrije tijd kun je besteden aan hobby’s, je (klein)kinderen en de door dit kabinet zo gewenste participatiesamenleving.
Dat is niet alleen een nuttige gedachte, maar ook een noodzakelijke want het pensioenstelsel zoals wij dat in Nederland kennen is voor de langere termijn nauwelijks houdbaar. Door een levensloopbestendige werkweek in te voeren wordt ook dit stelsel weer houdbaar. Maar dat gaat niet vanzelf. Het invoeren van een levensloopbestendige werkweer vraagt om een denkomslag bij werkgevers, werknemers en de politiek. Hoe zie jij je loopbaan en zie jij wat in een levensloopbestendige werkweek?