In een Brits onderzoek (2011) is een verband aangetoond tussen hard werken en de kans op een hartaanval. Wie meer dan elf uur per dag werkt, loopt 67 procent meer kans op een hartinfarct dan mensen die een normale werkdag draaien van acht uur. Wie een beetje zoekt op Google komt al snel diverse schrijnende gevallen tegen van mensen die zich letterlijk dood hebben gewerkt door – gebukt onder de werkdruk en stress – nachten over te slaan. In Japan hebben ze er zelfs een apart woord voor: Karoshi.
Maar ik ga er even vanuit dat jij niet een gemiddelde van elf uur per werkdag maakt, maar daar netjes ver vanaf zit. Toch ben je dan nog lang niet uit te gevarenzone. Want ook als we even weg blijven van de genoemde extremiteiten, ook met een normale werkweek ga je simpelweg dood van je werk. Echt waar? Ja echt waar!
Causaal verband tussen pensioen en overlijden
Er is onderzoek gedaan aan de VU (2013) naar het sterftecijfer onder pas-gepensioneerden. Het gebeurt namelijk meer dan eens dat gepensioneerden binnen een halfjaar na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd opeens dood neervallen. Dat causale verband blijkt er inderdaad te zijn.
Daaruit zou je de conclusie kunnen trekken dat je maar beter doorwerkt tot je zeventigste of misschien wel langer. Maar dat is natuurlijk de omgekeerde wereld. Uitstel van pensioen is in dat geval alleen maar uitstel van executie (letterlijk). Deze voorbeelden onderschrijven misschien nog wel meer dat je op tijd je werkzame leven langzaam af moet bouwen zodat je niet ineens overschakelt van een veertigurige werkweek naar helemaal niets doen achter de geraniums. Daar schijnen mensen niet zo goed tegen te kunnen.
Van werken ga je echt dood
Wil je langer leven dan moet je niet langer doorwerken zoals dit kabinet (en komende kabinetten) graag wil(len). En wat overigens ook de pensioenfondsen graag willen. Want: één, je werkt langer door, dus je bouwt meer op voor de pot en: twee, je profiteert er een stuk minder lang van dus blijft er meer over voor de salarissen van de bobo’s van het pensioenfonds.
Onderzoek wijst uit dat mensen juist aantoonbaar korter leven naarmate ze langer doorwerken. Dat moet je dus vooral niet doen. Wie langer wil leven moet tijdig beginnen met afbouwen. Want van werken ga je dood! Het aangehaalde onderzoek toont aan dat de kans om te sterven in de eerste vijf jaar na je pensioen met 42,3% daalde als gevolg van het (toenmalige) vroegpensioen (VUT). De onderzoekers veronderstellen een omgekeerd evenredig effect van een verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd. Pensioenfondsen en het kabinet weten dit en kiezen hier gelet op de betaalbaarheid van het stelsel ook bewust voor.
Algemeen versus individueel belang
We hebben het hier dus niet over het belang van de samenleving, van de pensioenfondsen, de verzekeraars of de werkgevers. Die willen allemaal heel erg graag dat je blijft doorwerken tot je erbij neervalt. Letterlijk graag. Want dan blijf je wel bijdragen en afdragen aan het systeem, zonder dat je daarvan profiteert. Sterker nog. Uit de statistieken blijkt dat jij een stuk korter van de verschillende potjes gaat profiteren naarmate je langer doorwerkt omdat je dus echt minder oud zult worden. Dubbele winst. Je begint later met profiteren en je stopt er (onvrijwillig) een stuk eerder mee.
Wie slim is doet niet mee aan dat systeem.
Afbouwen
Wil jij genieten van een lang en gezond leven? Dan begin je tijdig aan het afbouwen van je baan. En dat kan al vanaf je veertigste door een dag minder te gaan werken. En misschien rond je vijftigste nog wel een dag minder. Dat vraagt misschien om keuzes in je uitgavenpatroon, maar waarom zou je dat niet doen?
Of denk je dat dat niet kan met jouw baan? Met die gedachte alleen al bevind je je in de gevarenzone. Iedere baan kun je in minder dan vijf dagen doen. Misschien moet je de taken over meer mensen verdelen dan eerst, maar daar kom je samen met je werkgever vast wel uit. Zeker als je samen met hem nadenkt over een betere indeling van het werk.
Win-Win
Daar komt bij dat je werkgever een vitalere en energiekere medewerker krijgt die drie of vier dagen dat je wel op het werk bent (en laten we vooral streven naar die drie dagen of minder). Je bent dan geconcentreerder, werkt sneller en efficiënter, dus die mindere uren betekenen nog niet dat jouw productie recht evenredig afneemt. Zo zijn er diverse bedrijven die een vierdaagse werkweek (van acht uur!) als norm hebben en waar de resultaten uitwijzen dat in die vier dagen evenveel productie wordt gedraaid als vroeger in vijf dagen. Daar wint iedereen bij.
Balans
En met die vrije tijd kun jij je richten op je hobby’s, je gezin, je kinderen, de verzorging van je dierbaren en andere zaken die jij belangrijk vindt. Zo vind je pas echt een balans tussen werk en privé.
Of werk jij je liever dood?
Dus los je hypotheek af en breng je vaste lasten omlaag zolang je nog jeugdig en energiek bent, zodat je tijdig een stapje terug kunt doen.